Autorka prezentuje przegląd współczesnej wiedzy o symptomatologii, diagnostyce i terapii ostrych zespołów bólowych związanych z kręgosłupem.
Reklama:
Diagnostyka ostrych zespołów kręgosłupopochodnych:
W przypadku niespecyficznego ostrego bólu odc. L-S badania obrazowe nie powinny być stosowane rutynowo! Z reguły bowiem dolegliwości bólowe ustępują samoistnie lub pod wpływem stosowanego leczenia przeciwbólowego i przeciwzapalnego w czasie ok. 4 tygodni. Badania obrazowe powinny być wykonane tylko w przypadku współistnienia poważnych lub narastających deficytów neurologicznych lub podejrzenia innej istotnej patologii np. proces npl. Wówczas preferowanym badaniem powinien być rezonans magnetyczny kanału kręgowego i rdzenia. W przypadku przewlekającego się bólu lub objawów radikulopatii/dyskopatii badanie rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej kanału kręgowego i rdzenia wskazane jest tylko gdy pacjent jest kandydatem do leczenia neurochirurgicznego lub dokanałowej injekcji sterydów! Jak wspomniano wcześniej, zazwyczaj objawy ostrej rwy kulszowej ulegają samoistnej redukcji w czasie <4 tyg bez leczenia inwazyjnego, a wynik badań neuroobrazowych nie ma wpływu na decyzje terapeutyczne i wynik leczenia.
Leczenie ostrych zespołów kręgosłupopochodnych:
Jednym z podstawowych elementów postępowania w ostrych zespołach kręgosłupopochodnych jest kontynuacja aktywności fizycznej - reżim łóżkowy jest niewskazany! Zaleca się stosowanie paracetamolu jako leku pierwszego rzutu, a następnie niesterydowe leki przeciwzapalne (NLPZ) np. ibuprofen, ketoprofen. W razie braku skuteczności można stosować miorelaksanty w mono- lub politerapii z NLPZ. Sterydy podawane doustnie lub dożylnie nie są zalecane bowiem ich efekt równy jest stosowaniu placebo. W razie braku efektu farmakoterapii można zastosować terapię manualną, rehabilitację i fizykoterapię ale nie wcześniej niż po 2-6 tygodniach trwania objawów.
Plan diagnostyczny w ostrych zespołach kręgosłupopochodnych przedstawia Tabela 1.
Tabela 1. Diagnostyka ostrych zespołów kręgosłupopochodnych.
|
Możliwa przyczyna
|
Podstawowe objawy
|
Obrazowanie
|
Badania dodatkowe
|
|
Npl
|
Wywiad npl
Utrata m.c
brak poprawy po 4 tyg.leczenia
wiek > 50 r.ż
Liczne cz. ryzyka
|
MRI
RTG odc.L-S
RTG odc.L-S lub MRI
|
OB.
OB.
OB
|
|
Infekcja w kanale kręgowym
|
Gorączka, leki i.v., infekcja w wywiadzie
|
MRI
|
OB. i/lub CRP
|
|
zespół. ogona końskiego
|
Zatrzymanie moczu
Deficyty neurologiczne
Nietrzymanie stolca
|
MRI
|
---
|
|
Złamanie kompresyjne
|
Osteoporoza
Sterydoterapia w wywiadzie
Podeszły wiek
|
RTG odc.L-S
|
----
|
|
Poważne i narastające deficyty neurologiczne
|
Postępujący niedowład
|
MRI
|
EMG/przewodnictwo
|
|
Przepuklina krążka m-k
|
Obj korzeniowe
Obj > 4 tyg
|
-------
MRI
|
--------
EMG/przewodnictwo
|
|
Stenoza kanału kręgowego
|
Bóle promieniujące do kończyn dolnych, podeszły wiek
Obj > 4 tyg.
|
------
MRI
|
--------
EMG/przewodnictwo
|
Wskazania do interwencji neurochirurgicznej obejmują szybko postępujące, istotne deficyty neurologiczne w postaci osłabienia siły mięśniowej czy zatrzymanie moczu, a także brak efektu po długotrwałym leczeniu farmakologicznym.
