Choroba Alzheimera

Otępienie (demencja) to uszkodzenie funkcji intelektualnych wskutek organicznego uszkodzenia mózgu. Chociaż funkcją poznawczą która ulega najczęściej upośledzeniu w przebiegu otępienia jest pamięć to w dalszym przebiegu otępienia poza zanikiem pamięci występują u chorych zaburzenia zachowania, zmiany nastroju oraz trudności w radzeniu sobie w czynnościach dnia codziennego. Najczęstszymi przyczynami otępienia są: choroba Alzheimera, otępienie naczyniopochodne oraz otępienie z ciałami Lewego. Zanik pamięci może wystąpić również w przebiegu schorzeń metabolicznych takich jak: niedoczynność tarczycy, niedobory kwasu foliowego oraz witaminy B12. Należy pamiętać, że chorzy na ciężką depresję mogą sprawiać wrażenie otępiałych a stan taki nazywamy otępieniem rzekomym (pseudodemencją).

Choroba Alzheimera (Alzheimer disease AD) jest postępującą chorobą neurodegeneracyjną. Zwana jest również otępieniem starczym gdy dotyczy osób powyżej 65 roku życia. Charakteryzuje się postępującym otępieniem i wieloletnim przebiegiem. Pierwszymi objawami są problemy z pamięcią krótkotrwałą. Paradoksalnie chory zachowuje przez dłuższy okres pamięć długotrwałą na dobrym poziomie. Chory stopniowo traci najważniejsze funkcje życiowe, dodatkowo odcina się od życia rodzinnego i społecznego. Pewne rozpoznanie stawia się wyłącznie na podstawie charakterystycznych odchyleń w badaniu autopsyjnym (występowania typowych blaszek starczych oraz zwyrodnienia neurofibrylarnego). Choroba Alzheimera rozpoznawana jest na podstawie postępującego zaniku pamięci, wyników testów psychologicznych oraz wykluczenia innych, niekiedy odwracalnych przyczyn zaburzeń pamięci. W tomografii komputerowej występuje nieswoiste poszerzenie układu komorowego, a w rezonansie magnetycznym zanik płatów skroniowych (zwłaszcza hipokampów). Przyczyny choroby nie są zasadniczo znane. W leczeniu stosuje się donepezyl, rywastigminę oraz w bardziej zaawansowanych przypadkach memantynę. Rokowanie w chorobie Alzheimera nie jest pomyślne. Chora postępuje nieuchronnie a stosowane leki mają za zadanie spowolnić jej przebieg.