Forum: Neurologia - forum dla rodziny i pacjenta

Udar mózgu jest bardzo niebezpieczny. Jeśli rozpoznasz jego pierwsze objawy udaru, naprawdę możesz uratować komuś życie. Liczy się każda chwila!

Na świecie udar mózgu jest trzecią przyczyną zgonów i głównym powodem niesprawności u osób powyżej 40. roku życia. W Polsce co roku udar mózgu dosięga ok. 70 tys. osób, z czego aż 30 tys. umiera w ciągu miesiąca. Spośród tych, którym udaje się przeżyć ostrą fazę choroby, 20 proc. wymaga stałej opieki, 30 proc. pomocy w niektórych codziennych czynnościach, zaś 50 proc. pacjentów po udarze mózgu odzyskuje niemal pełna sprawność, jest samodzielna, może wrócić do pracy. Ale powrót do zdrowia zależy od tego, jak szybko chorzy trafi pod specjalistyczną opiekę. A wiec życie i zdrowie naszych bliskich często zależy od tego, czy w chwili zagrożenia będziesz umiała właściwie zareagować.
Dwa oblicza udaru mózgu: krwotok lub niedokrwienie mózgu

Przyczyną udaru mózgu są zaburzenia krążenia krwi w mózgu. W większości (80 proc.) przypadków udar wywołany jest niedokrwieniem, czyli nagłym zatrzymaniem dopływu krwi do mózgu. Do niedokrwiennego udaru mózgu dochodzi, gdy skrzep krwi lub blaszka miażdżycowa zaczopuje (zatka) wnętrze naczynia, które doprowadza krew do mózgu. Rzadziej, bo tylko w 20 proc. przypadków, zdarza się krwotoczny udar mózgu. Polega on na tym, że z uszkodzonych naczyń krwionośnych krew wylewa się bezpośrednio do mózgu lub przestrzeni znajdującej się pomiędzy mózgiem a czaszką. Krew poza naczyniami całkowicie niszczy tkanki, z którymi się styka.Walka z czasem: najpierw ocenić zniszczenia

Ten, kogo dopadł udar mózgu, powinien trafić jak najszybciej na oddział neurologiczny, dysponujący tomografem komputerowym, aby w ciągu 3 godzin otrzymać specjalistyczną pomoc. Badanie tomograficzne jest niezwykle ważne, ponieważ pozwala zobaczyć obszar mózgu dotknięty choroba i określić jej rodzaj. Jeśli nie można wykonać tomografii, robi się punkcje lędźwiową, czyli pobiera specjalną igłą płyn mózgowo- rdzeniowy.USG dopplerowskie pozwala ocenić stan tętnic szyjnych, które mogą być zablokowane przez zator. Sprawdza się również poziom krzepliwości krwi. Jeżeli chory jest przytomny, wykonuje się też badanie neurologiczne (sprawdza się poprawność odruchów, ocenia siłę i sprawność mięśni, bada reakcje źrenic na światło). To wszystko pozwala precyzyjnie wyznaczyć obszar zniszczenia mózgu.Rehabilitacja po udarze mózgu: najważniejsze pierwsze 3 tygodnie

Pierwszym zadaniem lekarzy jest usprawnienie pracy serca i płuc oraz wyregulowanie ciśnienia tętniczego. Jeżeli po badaniach wiadomo, że przyczyną udaru był zator lub zakrzep tętnicy, podaje się środki zmniejszające krzepliwość krwi. Oddziały neurologiczne dysponują najnowszym lekiem - rekombinowanym tkankowym aktywatorem plazminogenu (tPA). Jeżeli chory otrzyma lek w ciągu 3 godzin od wystąpienia objawów udaru, istnieją duże seanse na zminimalizowanie neurologicznych powikłań choroby, głównie niedowładów i zaburzeń mowy. Operacje neurochirurgiczne przeprowadza się rzadko, przy niektórych udarach krwotocznych. Zazwyczaj chory leży w szpitalu 3 tygodnie. To czas, który decyduje o przyszłości, czyli sprawności intelektualnej i fizycznej. To też okres, gdy najszybciej przebiega regeneracja organizmu. Później wszystkie zmiany cofają się znacznie wolniej.
Zagrożenie udarem mózgu można zminimalizować

Większość chorych to osoby po 40 - 45 roku życia. Na to nie mamy wpływu, ale inne zagrożenia możemy ograniczyć do minimum.
Im wyższe ciśnienie tętnicze, tym ryzyko wystąpienia udaru jest wyższe i na odwrót im niższe ciśnienie, tym niższe ryzyko. Ustawienie ciśnienia tętniczego w granicach ideału (120/80 mm Hg) obniża ryzyko udaru aż o 30-40 proc. Podobne korzyści daje pozbycie się zbędnych kilogramów, rzucenie palenia i regularna gimnastyka.
Działaj natychmiast

Udar mózgu dopada bez ostrzeżenia. Ktoś rozmawia, śmieje się, wykonuje codzienne prace domowe i nagle chwyta się za głowę lub traci równowagę, jakby się potknął. Czasem upada, niewyraźnie mówi lub skarży się na zaburzenia widzenia. Nie lekceważ takich symptomów, bo mogą świadczyć o poważnej chorobie. Nie wszystkie objawy udaru muszą wystąpić jednocześnie. Zawsze zależą od tego, która część mózgu została uszkodzona.Najczęstszymi objawami udaru są:
jednostronne osłabienie albo drętwienie kończyn
zaburzenia w rozumieniu mowy lub niemożność wypowiadania słów
bardzo niewyraźne mówienie (bełkotanie)
zaburzenia widzenia, zwłaszcza w jednym oku
niepewny chód, jak u pijanego
ostry, kłujący ból głowy(zdecydowanie silniejszy niż ten, który znasz).

Jeżeli dostrzeżesz takie zmiany u bliskiej ci osoby, poproś, aby:
uśmiechnęła się jeśli widzisz, że podnosi tylko połowę ust, druga część twarzy może być porażona
jednocześnie podniosła nad głowę obie ręce. Gdy nie może tego zrobić, masz dowód, że niedowład objął połowę ciała
powtórzyła proste zdanie, np. dziś jest ładna pogoda. Jeśli mówi niewyraźnie lub wcale nie może wykrztusić słowa,
WEZWIJ POGOTOWIE