Forum: Neurologia - forum dla rodziny i pacjenta

Choroba Heinego-Medina (łac. poliomyelitis anterior acuta, wirusowe zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego, H14) — wirusowa choroba zakaźna wywoływana przez wirus polio (wirus zapalenia rogów przednich rdzenia kręgowego), przenoszona drogą fekalno-oralną. Nazwa tej choroby wywodzi się od nazwisk dwóch uczonych, którzy tę chorobę opisali: Jakob Heine (w roku 1840 jako porażenie dziecięce) i Karl Oskar Medin (w roku 1890 jako ostrą chorobę zakaźną). Do XIX w. występowała sporadycznie, później nastąpiła pandemia, obejmująca głównie półkulę północną. Liczba zachorowań drastycznie spadła po wynalezieniu skutecznych szczepionek. W 2001 WHO uznała Europę za wolną od tej choroby (wcześniej były plany eradykacji do tegoż roku, później data została przesunięta do roku 2005). Obecnie w związku z tymi planami należy informować służby sanitarne danego kraju i WHO o każdym przypadku. Aby rozpoznać polio, należy wyizolować i zidentyfikować wirusa, czy jest to szczep dziki, czy to zakażenie poszczepienne wirusem po rewersji do pełnej wirulencji.
Infekcja

Do organizmu wirus dostaje się drogą fekalno-oralną, a potem przez nabłonek jelit, gdzie się replikuje. Czas inkubacji to 9 do 12 dni. Następnie atakuje pobliskie węzły chłonne i układ krwionośny. Jest to wiremia pierwotna. Na tym etapie może dojść do wytworzenia przeciwciał, co hamuje rozwój zakażenia. Jest to tzw. zakażenie poronne. U osób, które nie opanowały pierwotnej wiremii, występuje wiremia wtórna, która jest znacznie bardziej nasilona. Wirusy rozprzestrzeniają się po całym organizmie. Receptory dla nich znajdują się w wielu komórkach, w tym w komórkach ośrodkowego układu nerwowego głównie rogów przednich rdzenia kręgowego, rdzenia przedłużonego i mostu.
Przebieg choroby

Przebieg choroby jest różny, od łagodnego do śmiertelnego:

przebieg bezobjawowy – tak przebiega większość zakażeń poliowirusami.
zakażenie poronne – występują objawy nieswoiste
aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (nazywane "jałowym") – występuje u około 1% zakażonych. Zapalenie ustępuje samoistnie i zwykle nie daje powikłań.
postać porażenna – rozwija się u około 0,1% zakażonych:
postać rdzeniowa – charakteryzuje się porażeniami wiotkimi. Wirus atakuje motoneurony α. Powstałe porażenie jest zwykle asymetryczne. Zaatakowane są zwykle motoneurony grup mięśni proksymalnych (dystalne rzadziej) i kończyn dolnych (górne czasem też). Mięśnie unerwiane przez zaatakowane neurony z czasem zanikają (jest to wynik braku troficznego wpływu acetylocholiny). W przypadku polimyelitis utrata czucia zdarza się wyjątkowo rzadko, z tego powodu ten objaw z reguły wyklucza zakażenie poliowirusem.
postać opuszkowa – częstsza u dorosłych niż u dzieci. W tej postaci wirus atakuje struktury podstawy mózgu w tym jądra nerwów czaszkowych oraz ośrodek oddechowy i ośrodek krążenia w rdzeniu przedłużonym. Stanowi ona bezpośrednie zagrożenie życia.
postać opuszkowo-rdzeniowa – obejmuje zarówno rdzeń kręgowy i opuszkę (podstawę) mózgu. Rokowanie jest bardzo złe.
zapalenie mózgu – bardzo rzadkie, ale zwykle śmiertelne.
zespół poporażenny – tzw. zespół post-polio, występuje po 25-30 latach u 20-30% osób z przebytym porażeniem. Przyczyna nie jest poznana, ale zaobserwowano, że:
choroba obejmuje głównie mięśnie poprzednio względnie zaoszczędzone,
choroba postępuje na tyle wolno, że nie prowadzi do wyraźnego upośledzenia czynności mięśni.

Szczepienia

Pierwszą skuteczną szczepionką przeciwko polio była szczepionka Koprowskiego – podawana była doustnie i zawierała atenuowanego wirusa. Została wyparta przez szczepionkę Sabina.

Obecnie stosuje się dwie szczepionki, są to:

szczepionka Salka (w literaturze anglosaskiej IPV – Inactivated Poliovirus Vaccine) – zawiera zabite wirusy podawane pozajelitowo (iniekcja). Wywołuje tylko odpowiedź ogólnoustrojową, wirusy nie kolonizują nabłonka jelit i nie pobudzają produkcji odpowiedniej Ig A.
szczepionka Sabina (w literaturze anglosaskiej OPV – Oral Poliovirus Vaccine, w zależności od ilości typów wirusa (I, II lub III) rozróżnia się: mOPV – monovalent OPV lub tOPV – trivalent OPV)- jest to szczepionka zawierająca żywe, atenuowane wirusy. Jest podawana doustnie. Jej zaletą jest łatwiejsze podanie, co umożliwia skuteczniejsze szczepienia masowe (zwłaszcza w krajach rozwijających się, gdzie jest to choroba najczęstsza (ognisko endemiczne w Indiach, Pakistanie i Nigerii), a brakuje wykwalifikowanego personelu medycznego). Kolejna przewaga nad szczepionką Salka to wywołanie odporności nie tylko ogólnej, w wyniku przenikania wirusów do krwi, ale i miejscowej, którą stymuluje namnażanie się wirusa w enterocytach. Wirus atenuowany zakaża ponadto osoby nie szczepione na drodze fekalo-oralnej. Ze względu na znacznie większą ilość szczepionych niż chorych teoretycznie szczep atenuowany powinien wypierać ze środowiska szczep dziki. Jej wadą jest możliwość rewersji do formy o pełnej wirulencji w czasie replikacji w enterocycie. Zachorowania poszczepienne zdarzają się jednak rzadko (3,8 przypadków na 10 milionów dawek).

Służby epidemiologiczne zalecają szczepionkę Sabina, choć część lekarzy nawołuje do powrotu do szczepionki Salka ze względu na brak możliwości rewersji. W Polsce stosuje się serię kombinowaną. Najpierw otrzymuje się szczepionkę Salka (dwa razy), a następne dawki to szczepionka Sabina.
Terminologia

Istnieje kilka sposobów zapisu nazwy tej choroby. Prawidłowa nazwa to wirusowe zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego lub łacińska poliomyelitis. Nazwy przestarzałe i potoczne to:

choroba Heinego i Medina
choroba Heinego-Medina
polio
paraliż dziecięcy
nagminne porażenie dziecięce

Historia

1938 Kampania zbierania darów „March of Dimes” (marsz dziesięciocentówek) na badania nad chorobą, zainicjowana przez Franklina D. Roosevelta, prezydenta USA.
1947 Hilary Koprowski rozpoczyna badania nad polio
1948 Jonas Salk identyfikuje trzy szczepy zarazka polio
1950 27 lutego szczepionka Hilarego Koprowskiego zostaje podana po raz pierwszy
1952 Wynalezienie przez dr. Salka szczepionki
1955 Pierwsza kampania szczepień w USA
1961 Albert Sabin opracowuje szczepionkę doustną
1988 Światowa Organizacja Zdrowia inicjuje kampanię na rzecz walki z polio
1994 Ogłoszono wyeliminowanie polio w Ameryce
2001 Ogłoszono wyeliminowanie polio w Azji
2002 Ogłoszono wyeliminowanie polio w Europie

Ciekawostki

Na chorobę Heinego-Medina chorowali m.in. znana polska działaczka humanitarna Janina Ochojska, czterokrotny prezydent USA Franklin Delano Roosevelt oraz meksykańska malarka Frida Kahlo, a zmarł na nią m.in. włoski błogosławiony Kościoła Katolickiego - Pier Giorgio Frassati.
We Francji w latach 50., niedaleko Wersalu, w podparyskim szpitalu im. Raymonda Poincaré (Hôpital Raymond-Poincaré w Garches) istniał dział rehabilitacyjny przeznaczony dla osób z wyraźnym upośledzeniem czynności mięśni.
Makak jawajski był wykorzystywany jako zwierzę laboratoryjne w doświadczeniach, które doprowadziły do odkrycia szczepionki przeciw wirusowi choroby Heinego-Medina.

Źródło: wikipedia.pl

Choroba Heinego i Medina dawniej 1

Na początku lat 50. ubiegłego wieku nadejście wakacji było traktowane jak zagrożenie. Baseny oraz place zabaw świeciły pustkami, ponieważ rodzice trzymali swoje dzieci w domu, chroniąc je przed kalectwem, a czasem nawet śmiertelną chorobą, jaką było polio (choroba Heinego-Medina). Wtedy prawie każdy znał kogoś z polio. Tylko jednego lata w Stanach Zjednoczonych wykryto 60 000 nowych przypadków, ale nikt nie wiedział, jak powstrzymać kolejne zakażenia. W najgorszym razie chorzy byli całkowicie sparaliżowani i do końca życia przykuci do "żelaznego płuca".
Choroba Heinego i Medina dzisiaj 1

Polio powoli staje się tylko odległym wspomnieniem, które powraca w książkach lub historiach opowiadanych przez dziadków. W ciągu 5 lat od wprowadzenia uznawanej dziś za przełomową szczepionki Salk, choroba ta przestała być postrachem ludzkości. Ostatni przypadek polio w Stanach Zjednoczonych odnotowano w 1979 roku. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła w czerwcu 2002 roku, że Europa jest wolna od tej choroby.

Było kiedyś Polio teraz jest Post Polio Syndrom,którym nikt się nie zajmuje A powikłania są bolesne i jakby podobne do tamtego cierpienia ale ze zdwojona siłą bo dochodzą jeszcze dolegliwości odpowiadające wiekowi osoby porażonej H14
-
postpolio.ofoonr.lublin.pl
-