Neuroborelioza

Borrelia burgdorferi - borelioza

Borrelia burgdorferi przenoszona jest na ludzi przez kleszcze w stadium nimfy, które są najbardziej aktywne wczesnym latem. Rezerwuar kleszczy stanowią zwierzęta. Krętki wnikają przez skórę w miejscu ukąszenia, gdzie powstaje plama rozszerzająca się do zmiany obrączkowej (rumień wędrujący) najczęściej zlokalizowanej w okolicy uda, pachwiny i pachy.

Krętki, po okresie wylęgania (3-30 dni), wędrują w powierzchownych warstwach skóry powodując zmiany skórne. Mogą przedostać się do węzłów chłonnych i wywołać limfadenopatię lub rozsiać się poprzez krew do różnych narządów. Przebieg zakażenia jest różny, został podzielony na trzy stadia. Zajęcie układu nerwowego dotyczy 15% nieleczonych chorych,  może pojawić się w każdym stadium choroby, zwykle jednak kilka tygodni lub miesięcy po rumieniu wędrującym.

Wczesna borelioza - zmiany neurologiczne

Zmiany neurologiczne wczesnej boreliozy obejmują:

• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
• bóle korzeniowe,
• neuropatię czaszkową,
• zapalenie rdzenia kręgowego.

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (ponad 80% przypadków boreliozy z zajęciem układu nerwowego ) charakteryzuje się głównie bólem głowy, rzadziej występują objawy oponowe, zwykle brak jest gorączki. Porażenie nerwu twarzowego z nagle pojawiającym się osłabieniem mięśni twarzy występuje w ok. 70% przypadków, często obustronnie. Zajęcie innych nerwów czaszkowych odbywa się wg kolejności: wzrokowy, gałkoruchowe (przede wszystkim odwodzący), przedsionkowo-ślimakowy.

Zapalenie mózgu w przebiegu wczesnej boreliozy

Objawy neuropatii zwykle są przemijające, mogą jednak pozostać objawy resztkowe w postaci osłabienia słuchu, zaburzenia widzenia. Zapalenie mózgu w przebiegu wczesnej boreliozy dotyczy ok. 35% pacjentów i charakteryzuje się sennością, śpiączką, zaburzeniami psychicznymi (pobudzenie i halucynacje), drgawkami, objawami ogniskowymi. Mogą występować objawy zajęcia móżdżku, takie jak ataksja i zaburzenia mowy. Bóle korzeniowe występują u 40-80% pacjentów, z towarzyszącymi parastezjami, bolesną przeczulicą, ubytkami czucia powierzchniowego. Wędrujące bóle o charakterze parzącym lub kłującym dotyczą tułowia i kończyn, trwają zazwyczaj kilka miesięcy. Mogą pojawić się asymetryczne niedowłady i porażenia kończyn. Zespół Bannwartha obejmuje limfocytarne zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych z porażeniem nerwów czaszkowych i bolesnym zespołem wielokorzeniowym.

fot. pantherstock

Borelioza a zapalenie rdzenia kręgowego

Zapalenie rdzenia kręgowego manifestuje się

• niedowładem lub porażeniem kończyn z objawami piramidowymi (wzrost napięcia mięśniowego, objaw Babińskiego),
• zaburzeniami czucia głębokiego, także zespołem połowiczym Brown-Sequarda,
• zaburzeniami zwieraczowymi.